Intermittent Living

Onze verre voorouders werden gemiddeld niet oud. De meest voorkomende oorzaken om te sterven waren infectie, honger, dorst, kou, hitte, uitputting en geweld. Tijdens dergelijke […]

Onze verre voorouders werden gemiddeld niet oud. De meest voorkomende oorzaken om te sterven waren infectie, honger, dorst, kou, hitte, uitputting en geweld. Tijdens dergelijke stressvolle omstandigheden gaat het lichaam in een beschermingsmodus om te kunnen overleven. Het past zich aan de situatie aan.

In de huidige maatschappij hoeven we ons niet meer aan te passen. Al deze doodsoorzaken hebben we geëlimineerd, gelukkig. Echter, is het doorgeslagen naar de andere kant. We hoeven niet meer te bewegen om voedsel te vinden, er is eten en drinken in overvloed, we hebben kleding, centrale verwarming en airco’s. Antibiotica en hygiëne hebben het bacterieel gevaar sterk teruggedrongen. De consequentie hiervan is dat we onze beschermingsmechanismen niet meer activeren. Intermittent Living is een strategie waarbij we genieten van de welvaart enerzijds maar anderzijds door middel van korte stressprikkels onze beschermingsmechanismen regelmatig activeren.

Nieuwe definitie voor gezondheid

De kPNI heeft een nieuwe definitie voor gezondheid gesteld:

Gezondheid is de capaciteit om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden, zowel op fysiek, psychisch als sociaal vlak.

Of korter: Gezondheid staat gelijk aan flexibiliteit.

Op fysiek vlak betekent dat dat het lichaam in staat is een storende factor zo snel mogelijk op te lossen om het oude evenwicht weer te bereiken.

Intermittent Living helpt om die staat van flexibiliteit te bereiken en te handhaven. Intermittent Living, of in het Nederlands intermitterend leven, is een strategie waarbij oeroude stimulerende (licht stresserende) prikkels in onze huidige welvarende leefstijl worden geïntegreerd. Denk aan bijvoorbeeld kortstondig vasten, intervaltraining, ademhalingsoefeningen, hitte- of koude-therapie. Dat zorgt dat oude beschermingsmechanismen weer actief worden.

Wat is ziekte?

Wij mensen hebben van nature een innerlijke dokter (immuunsysteem) die geactiveerd wordt wanneer we te maken krijgen met een (fysieke) uitdaging. Stel, een virus dringt ons lichaam binnen. Dit wordt opgemerkt door ons immuunsysteem. Het immuunsysteem valt de indringer aan. We hebben even hevige koorts waarbij ons natuurlijk evenwicht tijdelijk is verschoven. Wanneer het immuunsysteem het virus heeft verslagen keert het weer terug naar zijn rusttoestand en ons natuurlijk evenwicht wordt hersteld.

Chronische aandoening of ziekte

Bij een chronische aandoening of ziekte slaagt het menselijk lichaam er niet meer zelf in om het oorspronkelijke natuurlijke evenwicht te herstellen. Er blijft bijvoorbeeld een continue hormonale disbalans aanwezig en/of het ontstekingsproces is chronisch geworden. Dit leidt langzamerhand tot slijtage en veroudering van onze cellen en weefsels.

Wat is gezondheid?

Aan de andere kant van ziekte vinden we gezondheid. Maar wat is gezondheid nu precies? De afwezigheid van ziekte? Als dat zou kloppen zou een mens pas niet meer gezond zijn als er een diagnose wordt gesteld. Tot het moment van het hartinfarct is men dan ‘gezond’. Of: tot het moment dat bijvoorbeeld de diagnose reuma wordt gesteld is men ‘gezond’.

Ongezond evenwicht

Uiteraard is het niet zo zwart-wit: ziek óf gezond. Chronische ziekten zijn niet te vergelijken met acute infectieziekten. Ze ontstaan niet van gisteren op vandaag en er is niet maar één oorzaak, maar veelal meerdere oorzaken die optellen. Het is een geleidelijk proces waarbij het natuurlijk evenwicht langzaam verschuift naar een ‘ongezonde’ toestand. Dit noemen we allostase (een ongezond evenwicht).

Kortom: Gezondheid staat gelijk aan flexibiliteit.

Enkele voorbeelden:

• Hoe sneller het lichaam in staat is een bacterie of virus te verslaan, hoe gezonder het is.
• Hoe beter het lichaam in staat is zijn bloedsuikers stabiel te houden, ook wanneer er geen voedsel is, hoe gezonder het is.
• Hoe beter het lichaam in staat is gifstoffen uit het milieu, de voeding of uit de eigen stofwisseling af te voeren, hoe gezonder het is.
• Hoe beter het lichaam zijn temperatuur kan handhaven zonder centrale verwarming en airconditioning, hoe gezonder het is.

Ook op het vlak van psychosociale factoren geldt deze definitie. Als een individu psychologisch flexibel is kan hij goed omgaan met onverwachte situaties. Gebeurtenissen worden dan veel minder als stressvol ervaren. Op hormonaal vlak komen dan minder stresshormonen vrij. Het individu zal dan ook minder reactief gedrag vertonen zoals eetbuien, agressief gedrag enzovoorts.

De verschillen van (over)leven tussen vroeger en nu

We leven in welvaart. We hebben geen schaarste aan voedsel en water meer, we sterven niet van de kou of hitte en we hebben een veel betere hygiëne. Hierdoor worden we ouder dan onze verre voorouders die voornamelijk stierven door infecties, onderkoeling en verhongering.

De invloed van stress op ons lichaam

Onze voorouders hadden vaak acute stress die men moest overleven. Achter de uitspraak ‘what doesn’t kill you makes you stronger’ schuilt echter een grote waarheid. Wanneer onze cellen te maken krijgen met wat voor vorm van stress dan ook, dan gaan ze zich beschermen. Wordt deze stress te groot, dan is deze schadelijk en kunnen we eraan overlijden. Aan de andere kant kan een kortdurende lichte stressor ons juist sterker maken. Dit principe heet hormese. Ons lijf zorgt ervoor dat het de volgende keer dat deze situatie zich voordoet beter voorbereid is.

Balans tussen inspanning en rust

Zo is sporten een vorm van lichte stress: door sport wordt een energietekort gecreëerd en ontstaat lichte schade in de spiervezels. De aanpassing die hierop volgt maakt dat we sterkere spieren ontwikkelen. Echter, wanneer we te vaak sporten (te weinig rust nemen) wordt de stress te groot en ontstaat overtraindheid. De juiste dosering van de verhouding tussen inspanning en rust maakt dat we er beter en gezonder van worden.

Ook de geneeskunde maakt gebruik van dit principe: in een vaccin zit een verzwakt virus, waarop ons immuunsysteem gaat anticiperen. Het gaat antistoffen maken om zich beter te kunnen verweren bij een volgende besmetting.

Het Intermittent Living-concept

Het intermittent living-principe is gebaseerd op deze hormetische werking van korte stress. Er zijn duizenden studies gedaan die te maken hebben met hormese. kPNI-professor Leo Pruimboom ontwikkelde op basis van deze kennis een intermittent-leefstijl.

Uitgebreide onderzoeken naar de effecten van een intermittent-leefstijl

In de Pyreneeën en momenteel in Bilbao doet hij veel onderzoek naar de effecten van deze leefstijl op het verloop van chronische ziektebeelden. Hij ontwikkelde een programma van een week, dat men regelmatig kan herhalen om de voordelen van het programma te blijven benutten. De resultaten laten zien dat iedereen baat heeft bij deze leefstijl: jong, oud, ziek, gezond, man, vrouw, overgewicht of gezond gewicht. Iedereen reageert ook op dezelfde manier waardoor de resultaten in de praktijk voorspelbaar worden. Dat is prachtig nieuws.

Korte stressprikkels die onder andere kunnen worden toegepast bij intermittent living:

• Korte vastenperiodes (intermittent Fasting).
• Watervasten.
• Hitte- en koudetherapie.
• Hypoxie en hypercapnia (ademhalingstechnieken die de zuurstof en koolzuurgraad in het bloed kortstondig veranderen).
• High intensity interval training versus Duur training.
• Hoge voedselvariatie met prikkelende kruiden.

( uit het CVG.nl)